Otkriven tajanstveni simptom koronavirusa
Razumijevanje ovog tajanstvenog simptoma može biti ključ da se pomogne, inače nesimptomatskim i zdravim nosiocima COVID-19, u samootkrivanju i zatvaranju u karantin.
Malo je poznato o COVID-19, i još manje se razumije. Upoređujući ga zlokobno i neodgovarajuće sa gripom i SARS-om (drugim sindromom koronavirusa), virus COVID-19 se razlikuje od oba, zato što cilja ćelije koje se nalaze u plućima. Međutim, iste ćelije se mogu naći i u mirisnom epitelu, sloju kože koji sadrži neurone odgovorne za čulo mirisa.
Doktor Čarls Grir se zainteresovao, kada je pročitao da neki COVID-19 pacijenti prijavljuju gubljenje čula mirisa. Značajni simptom začepljenja nosa nakon dobijanja prehlade ili gripe, anosmija (neosjećanje mirisa) može da potraje dugo, ili čak doživotno, kod nekoliko pacijenata.
Grir se odmah zapitao koja osobina virusa izaziva ovu nuspojavu, naročito izuzimajući druge značajne simptome uobičajene za rinovirus, koji je poznat kao obična prehlada.
Pitao se: “Da li neuroni propadaju? Da li virus raznosi ćelije? I zbog čega baš ove ćelije? Zašto COVID-19 nije u oku ili u koži?”.
Grir je kazao: “U javnim izvještajima se opisuje anosmija prije pojavljivanja drugih simptoma, kao i nakon toga, s tim što se pacijentima čulo mirisa vraća ubrzo nakon oporavka. Ovo je zanimljivo, jer mirisni epitelum može da se oporavi brzo: tu se dešava gotovo potpuni obrt ćelijskog materijala, na svakih 6-8 nedjelja”.
Dr. Dijana Smol, profesorica fizijatrije i fiziologije, i direktorica savremenog istraživačkog centra za ishranu i fiziologiju, pokrenula je ograničeno istraživanje za mjerenje mogućnosti mirisanja kod ljudi.
Smol kaže: “Gubitak čula mirisa nije neuobičajen kada se radi o drugim virusima. Ali, čulo mirisa je jedna od onih stvari koje uzimamo za gotovo, i na koje ne obraćamo pažnju dok ne nestanu”.
Smol je, zajedno sa svojim trima kolegama, osmislila instrument za ispitivanje, koji prati gubitak čula mirisa tokom vremena. Instrument zahtijeva obične predmete, tako da se ispitivanje može izvršiti kući. Na primjer, ljudi, uz pomoć skale ocjenjuju jačinu mirisa putera od kikirikija; i to mogu ponavljati tokom više dana, kako bi vidjeli mijenja li se jačina.
Prema njenim riječima, puter od kikirikija je dobar podsticaj, zato što je poznat, ima ga u skoro svim domovima, i prilično je čist mirisni nadražatelj.
Navela je i: “Ima puno molekula koji aktiviraju druge neurone u: alkoholu, vanili, nani, kafi i drugim stavkama koje povezujemo sa mirisom. Puter od kikirikija je, ipak, čist – uključuje samo mirisni sistem, i zbog toga je savršeni naražatelj za praćenje mirisa. Takođe su ga koristili i drugi istraživači, da zabilježe gubitak čula mirisa usljed Alchajmerove bolesti”.
Naučnici ističu da su pacijenti koji prijavljuju poremećaj ili gubitak čula ukusa (dysgeusia), bili prijemčiviji za opisivanje prepoznatljivih simptoma anosmije.
U trenutku kada ljudi navedu da su izgubili svoje čulo mirisa i ukusa, oni obično opisuju gubitak retronazalne mirisne funkcije, ali ne i sposobnost razlikovanja slatkog i gorkog.
Razumijevanje anosmije bi moglo biti ključno da se pomogne nesimptomatskim i zdravim nosiocima COVID-19 u samootkrivanju i zatvaranju u karantin. Zbog toga su članovi Udruženja nauka o hemorecepciji (AChemS) osnovali radnu grupu, Svjetski konzorcijum za hemosenzorska istraživanja (GCCR), da bi doprinijeli objedavanju ekspertize i resursa za druge istraživače. Američka akademija otorinolaringologije – hirurgija za glavu i vrat (AAO-HNS) je napravila i alat za doktore na klinici.
Izvor: techexplorist.com
